muzeum wirtualne Domu Kultury w Łapach

Ppłk. Stanisław Łapiński Nilski w wojnie 1920 roku... Kiedy zbliżał się decydujący moment zmagań o wschodnią granicę Polski, ppłk. Łapiński pracował w Oddziale III Naczelnego Dowództwa w Warszawie. Jednak bardzo zabiegał o wysłanie go na front. 3 maja 1920 roku gen. Stanisław Haller skierował młodego pułkownika do 15 Dywizji Piechoty Wielkopolskiej. Może niektórych żołnierzy nasz rodak znał, gdyż swego czasu odegrał pierwszoplanową rolę w sukcesie powstania wielkopolskiego w 1919 roku. Dowódcą tej dywizji był gen. Jung, który powołał Nilskiego na Szefa Sztabu. Warto wiedzieć, że głównym jego zadaniem było opracowanie planów operacyjno- wojskowych działań całej dywizji. Ta zaś, będąc w składzie 3 Armii WP dowodzonej przez gen. Rydza – Śmigłego, szła na głównym kierunku uderzeniowym wojsk polskich, czyli na Kijów... Miasto zostało zdobyte. Tymczasem na przełomie czerwca i lipca nastąpił przełom na froncie wschodnim i nasze wojska rozpoczęły szybki odwrót. 15 Dywizja została podporządkowana gen. Skierskiemu i weszła w skład 4 Armii WP. Liczne przeprawy przez rzeki utrudniały odwrót. Łapiński wykazał się dużymi zdolnościami saperskimi oraz ogólno inżynieryjnymi. Zachowywał „zimną krew” i osobiście sprawdzał sytuację na różnych odcinkach frontu. Gen. Jung tak o nim napisał: „Jako Szef Sztabu Dywizji w boju bardzo dobry, gdzie nie ma pewności, sam się przekonuje. Otrzymane rozkazy ku zupełnemu zadowoleniu dowódcy, a zrozumieniu wszystkich opracowuje, nie szczędząc trudu i znoju. Bardzo obowiązkowy i sumienny...”. Ostatni etap odwrotu Dywizji był w pełni uporządkowany i zgodny z planami Józefa Piłsudskiego. W operacji warszawskiej 15 Dywizja walczyła w składzie 1 Armii WP gen. Józefa Hallera. Jej zadanie polegało na pasywnej obronie przedmurza stolicy w rejonie Miłosnej. Teren obsadzony przez Dywizję był niewspółmiernie duży w stosunku do możliwości kadrowych tej jednostki. Wkrótce Naczelny Wódz wyznaczył 15 Dywizji zadanie marszu na Mińsk Mazowiecki. Piłsudski oddał Nilskiemu do dyspozycji swoją kompanię przyboczną... Dopiero w przededniu rozpoczęcia ataku Naczelnik Państwa ujawnił, że działania 15 Dywizji są początkiem wielkiej kontrofensywy wojsk polskich. W czasie ataku na Mińsk Mazowiecki działania dywizji, nacierającej na stanowiska sowieckiej XV Armii, osobiście obserwował gen. Haller, a także szef francuskiej misji wojskowej gen. Weygand. 18 sierpnia Dywizje wizytował Józef Piłsudski, dziękując dowódcom za skutecznie zrealizowane zadanie. Dalej szlak 15 Dywizji wiódł aż w rejon Wysokiego Mazowieckiego. Czy nasz bohater odwiedził rodzinne strony? Nie wiemy... Ostatnim aktem działań tej jednostki była bitwa niemieńska. Zadanie, które wyznaczono żołnierzom 15 Dywizji osobiście Nilskiemu wyłożył w Świsłoczy Wódz Naczelny Józef Piłsudski. Za ten bój młody podpułkownik otrzymał Krzyż Walecznych. Batalię na froncie wschodnim ppłk Łapiński zakończył 10 grudnia 1921 roku zwycięską bitwą pod Mińskiem Białoruskim. Po zakończeniu walk gen. Skierski, który był Inspektorem 3 Armii tak napisał: „Znam Go dobrze z frontu bojowego. Jest to oficer i obywatel tak wzorowy, że trudno mi jest nie przekroczyć granic opiniowania nakreślonej przez ustawy. Nadzwyczaj czysty charakter, owiany duchem powołania, z młodzieńczym entuzjazmem oddał się wszechstronnej pracy nad sobą, aby dojść do zakreślonego przez siebie celu ideału polskiego oficera.”. Na podstawie pracy magisterskiej pana Marcina Tomkiela.